Herbestemming De Buisse Hoeve

Voor Natuurmonumenten verzorgde Wenink Holtkamp Architecten het ontwerp van de herbestemming van de Rijksmonumentale Buisse Hoeve van woning / stal naar afdelingskantoor van Natuurmonumenten. De Buisse Hoeve is onderdeel van een architectonisch ensemble met een roemrijk verleden. In de eerste helft van de vorige eeuw was het ensemble eigendom van de bekende schrijfster Henriëtte Roland Holst en haar man, bekend kunstenaar Richard Roland Holst, die het voornamelijk gebruikten als zomerverblijf. Het is door dit beroemde kunstenaarsduo dat de directe omgeving van de Buisse Hoeve één van de (weinig overgebleven) literaire landschappen in Nederland is. Bij een huidig bezoek aan de locatie is nog steeds de bijzondere leefwijze van het kunstenaarsduo te ervaren. Hun leefwijze is met name terug te vinden in de bijzondere architectuur van het ensemble, bijvoorbeeld het bijzondere atelier van Richard Roland Holst dat door de eerste vrouwelijke architect in Nederland is ontworpen (Margaret Kropholler- Staal) en tevens de Angorahoeve dat naar een ontwerp van Richard Roland Holst zelf werd gebouwd. Ook kun je de leefwijze van het duo in de landschappelijke routes en paden terugvinden die het echtpaar dagelijks bewandelden en waarbij ze een deel zelf hebben aangelegd, mooi voorbeeld hiervan is het koffiepad, het pad tussen de Angorahoeve en het Atelier dat met grote regelmaat door het echtpaar werd betreden.

Het literaire landschap zit niet alleen in deze architectonische en landschappelijke entiteiten, maar ook met name in de kunst van Henriëtte Roland Holst, die in tal van gedichten de natuur van de Oude Buisse Heide beschrijft. Daardoor wordt de geschiedenis en de beleving van het echtpaar op de locatie sterk voelbaar en herkenbaar.

Centraal in het ensemble staat De Buisse Hoeve, een langgevelboerderij uit 1809. De voormalige woning en de stal is getransformeerd tot een prettige werkomgeving voor Natuurmonumenten.

Historische onderdelen in hun kracht zetten

Om dicht bij de sfeer van het bestaande pand te blijven zijn zo veel mogelijk historische elementen hersteld en blootgelegd. De tegelvloeren uit de tijd van echtpaar Roland Holst zijn onder oude vloerafwerkingen tevoorschijn gehaald en hersteld / gereinigd. De waarschijnlijk in de jaren 60 toegevoegde nehobo vloer in het voorheen stalgedeelte is behouden en zo veel als mogelijk in het zicht gelaten. Zo is het houten vergader en flexwerkmeubel dat centraal in het stalgedeelte is ontworpen los gehouden van deze karakteristieke vloer (en dus ook plafond) die een belangrijke tijdslaag vormt in de transformatie van het monumentale pand.

Ook al is het pand nu een regiokantoor van Natuurmonumenten, je ervaart nog steeds de scheiding woning en stalgedeelte in het pand. Het woongedeelte heeft een eigen sfeer, waarbij de oude keuken nu onderdeel is van de kantinefunctie. De oude woonkamer vormt de entree en zal een klein infocentrum zijn voor het omliggende gebied en voor Natuurmonumenten. Het stalgedeelte is zo opgezet dat de diepte, ruimtelijkheid en rauwheid van de oude stal nog steeds te ervaren is. Op de kopse kant van de tussenruimte bij het nieuwe kantoorgedeelte (in de oude stal) hebben we een deel oude stalmuur ongeïsoleerd gelaten, hier is de oude stalmuur nog zichtbaar.

Historische elementen in combinatie met warme nieuwe materialen en kleuren hebben geresulteerd in een uitnodigende werkomgeving waar de huiselijkheid van de Buisse Hoeve nog steeds krachtig aanwezig is.

Biobased, lokale en hergebruikte materialen

De Buisse Hoeve hebben we in goede samenwerking met Natuurmonumenten met biobased, lokale en hergebruikte materialen kunnen renoveren. Hoogwaardige isolatiewaarden van voorzetwanden en vloeren zijn bereikt met het toepassen van cellulose en houtvezelplaten. Bij het isoleren van de begane grond vloer zijn kleikorrels toegepast. Het centrale houten meubel in het oude stallengedeelte is vervaardigd met (niet inheems) Amerikaans eiken dat lokaal door Natuurmonumenten in het verleden op is gerooid en nog in de opslag lag. Hier zijn tevens de tafelbladen en de vloer in de opkamer van gemaakt. Afwerkingen zoals bijvoorbeeld toiletpotten en wastafels zijn gereinigde en hergebruikte onderdelen die aansluiten op de visie van Natuurmonumenten en Wenink Holtkamp Architecten om een optimaal duurzame transformatie te bewerkstelligen.

Om natuur en gebouw te verenigen wordt de zolder van de Buisse Hoeve straks het domein van de Kerkuil. Op de kopse kant van het gebouw is ter plaatse van het bestaande hooizolder luik een invliegopening specifiek voor de kerkuil ontworpen.

Foto's Tim van de Velde